W Polsce na depresję cierpi ponad 1,5 miliona osób, a na całym świecie nawet 350 milionów ludzi. Choroba ta dotyka osób w różnym wieku i może pojawić się praktycznie na każdym etapie życia. Zmęczenie, chronicznie obniżony nastrój i znaczny spadek energii mogą wskazywać na depresję. Jeśli takie symptomy pojawiły się u ciebie lub u bliskiej osoby, koniecznie przeczytaj nasz artykuł.
Czym cechuje się depresja i jaki ma przyczyny?
Depresja w psychologii definiowana jest jako zaburzenie afektywne, czyli związane z nastrojem. W czasie trwania tego zaburzenia nastrój jest więc trwale obniżony, dlatego pojawia się uczucie chronicznego smutku i zmęczenia, a także brak sił i chęci do życia. Obecnie naukowcy nie znaleźli jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o przyczyny depresji. Można uznać, że na to zaburzenie składają się zwykle następujące czynniki:
- uwarunkowania genetyczne (przy czym należy zaznaczyć, że można raczej mówić o dziedziczeniu skłonności do depresji);
- czynniki środowiskowe, trudne wydarzenia życiowe i problemy;
- zaburzenia hormonalne i związane z neuroprzekaźnictwem w mózgu (a więc kwestie zwykle całkowicie niezależne od człowieka);
- niektóre rodzaje depresji są powodowane przez konkretne zdarzenia, na przykład depresja poporodowa lub sezonowa (związana z brakiem dostępu do światła naturalnego, pojawiająca się w okresie jesienno-zimowym).
Na depresję można zachorować w każdym wieku. Obecnie wiele mówi się o tym zaburzeniu w kontekście seniorów, którzy często odczuwają znaczny spadek nastroju i chęci do życia. Depresja zwykle występuje u osób dorosłych, jednak mogą na nią cierpieć także dzieci i młodzież.
Objawy depresji – warto zwrócić na nie uwagę
Smutek, który pojawia się od czasu do czasu, nie wskazuje na depresję, tylko po prostu na przejściowy spadek nastroju. Diagnoza depresji wymaga wystąpienia przynajmniej kilku objawów, które utrzymują się przez dłuższy czas. Do najważniejszych symptomów tego zaburzenia można zakwalifikować:
- ciągły smutek, złe samopoczucie;
- utrata zainteresowania życiem oraz sprawami, które wcześniej dawały radość;
- problemy ze snem (na przykład zasypianiem lub codzienne wybudzanie się nad ranem);
- zmęczenie;
- niska samoocena;
- obniżony apetyt;
- zaburzenia koncentracji uwagi;
- w skrajnych przypadkach mogą pojawić się myśli lub czyny samobójcze.
Psycholog lub psychiatra jest w stanie zdiagnozować depresję na podstawie objawów podanych przez pacjenta, a także dzięki kwestionariuszom i testom.
Jak radzić sobie z depresją?
W zdecydowanej większości przypadków symptomy depresji nie znikają bez profesjonalnej pomocy. Właśnie dlatego tak ważne jest zauważenie problemu i podjęcie leczenia. Cały proces zwalczania tego zaburzenia jest dostosowany indywidualnie do danego pacjenta oraz nasilenia objawów. Najefektywniejsze jest leczenie depresji interdyscyplinarnie, a więc połączenie psychoterapii, z leczeniem psychiatrycznym i farmakoterapią (lekami doustnymi).
Psychoterapia
Psychoterapia ma bardzo duże znaczenie w leczeniu depresji, ponieważ pomaga pacjentowi w zmianie dotychczasowych przekonań i nauczeniu się nowych sposobów radzenia sobie z trudnymi wydarzeniami życiowymi. Uznaje się, że zdecydowanie największą skuteczność, w procesie leczenia depresji, ma metoda poznawczo-behawioralna. Ten rodzaj psychoterapii bazuje na zmianie myślenia pacjenta i działaniach skoncentrowanych na chwili obecnej. Tym samym dużo mniejsze znaczenie ma powrót do przeszłości, na przykład dzieciństwa. Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest metodą krótkoterminową, a więc zwykle spotkania odbywają się przez okres od kilku do kilkunastu miesięcy. Inne nurty również mogą być skuteczne w leczeniu depresji. Wiele zależy od klienta i jego oczekiwań. Spore znaczenie ma również relacja między klientem a terapeutą.
Farmakoterapia i leczenie psychiatryczne
Kolejnym ważnym elementem leczenia depresji jest wizyta u psychiatry, czyli profesjonalnego lekarza, zajmującego się zdrowiem psychicznym. Specjalista może dobrze ocenić stan pacjenta, a następnie zalecić farmakoterapię. Leki przeciwdepresyjne dobierane są indywidualnie do stanu zdrowia pacjenta, a także konkretnych objawów depresji. W procesie zdrowienia bardzo potrzebne jest wsparcie ze strony bliskich osób, a także zrozumienie tematu. Osoba w depresji powinna czuć, że rodzina i najbliżsi przyjaciele wspierają ją i są przy niej, bez względu na to, co się dzieje. Połączenie psychoterapii i leczenia farmakologicznego daje zwykle bardzo dobre efekty.
Jeśli cierpisz na depresję lub podejrzewasz to zaburzenie u bliskiej osoby, jak najszybciej podejmij leczenie. Zdecyduj się na wizytę u psychologa lub psychoterapeuty, ponieważ specjalista najlepiej oceni twój stan i pokieruje całym procesem terapii.